Απαγόρευση κυκλοφορίας ATV στους δρόμους!
Το σχέδιο νόμου «ρυθμίσεις θεμάτων μεταφορών» του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών (YME) που κυκλοφόρησε στον τύπο 31 Οκτωβρίου 2017, απαγορεύει σε όλες τις τετράτροχες μοτοσικλέτες να κυκλοφορούν σε ασφαλτοστρωμένες οδούς.
Από τότε που ξεκίνησε η σχετική φημολογία αναζητήσαμε την τεκμηριωμένη επιχειρηματολογία και τους φορείς που στηρίζουν μια τέτοια άποψη, αλλά χωρίς επιτυχία. Αναζητήσαμε επίσης την αιτιολογική έκθεση του συγκεκριμένου σχεδίου νόμου και πάλι χωρίς επιτυχία.
Μέχρι στιγμής λοιπόν, δεν κατέστη δυνατό να κατανοήσουμε τους λόγους που οδήγησαν το ΥΜΕ σε μια τέτοια κίνηση. Παρόλα αυτά, θεωρούμε καθήκον μας σε αυτή την φάση να προβάλουμε την αλήθεια για τις τετράτροχες μοτοσικλέτες:
- κυκλοφορούν νόμιμα στο σύνολο του οδικού δικτύου της χώρας (εντός και εκτός πόλεων)
- καλύπτουν πραγματικές ανάγκες μετακίνησης επαγγελματιών και ιδιωτών
- καλύπτουν πραγματικές ανάγκες μετακίνησης επισκεπτών σε συγκεκριμένες τουριστικές περιοχές, αναδεικνύοντας παράλληλα τον θεματικό τουρισμό
- δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν ότι συμμετέχουν δυσανάλογα σε ατυχήματα
- δεν επιβαρύνουν την κυκλοφορία δυσανάλογα σε σύγκριση με άλλα οχήματα
- η προτεινόμενη απαγόρευση θα απαξιώσει πλήρως το περιουσιακό στοιχείο των ιδιωτών ιδιοκτητών
- η προτεινόμενη απαγόρευση θα έχει μη αναστρέψιμες επιπτώσεις σε ένα μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων ενοικίασης τέτοιων οχημάτων
Είναι προφανές ότι μία de facto καθολική απαγόρευση κυκλοφορίας μιας κατηγορίας οχημάτων, τα οποία πληρούν τις προδιαγραφές που ορίζει το ευρωπαϊκό δίκαιο έρχεται σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία (κανονισμός 168/2013).
Επίσης, σε μια περίοδο που απαιτείται οικονομική σταθερότητα και επενδύσεις, τέτοιου είδους αναιτιολόγητες ρυθμίσεις εντείνουν την ανασφάλεια και συνηγορούν σε ένα μη προβλέψιμο επιχειρηματικό περιβάλλον.
Συνεπώς, ελπίζουμε πως το ΥΜΕ θα προχωρήσει σε αναθεώρηση της συγκεκριμένης διάταξης πριν την κατάθεση του σχεδίου νόμου στη Βουλή.
Η αλήθεια για τις τετράτροχες μοτοσικλέτες
1. Πού επιτρέπεται να κυκλοφορούν σήμερα οι τετράτροχες μοτοσικλέτες;
Οι τετράτροχες μοτοσυκλέτες κυκλοφορούν σήμερα νόμιμα στο σύνολο του οδικού
δικτύου της χώρας. Δηλαδή εντός και εκτός πόλεων, στο επαρχιακό και στο εθνικό οδικό
δίκτυο.
Κάθε μοντέλο τετράτροχης μοτοσικλέτας λαμβάνει έγκριση να κυκλοφορεί στο οδικό δίκτυο
σύμφωνα με τις προδιαγραφές της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, η οποία καθορίζει αν
επιτρέπεται το συγκεκριμένο μοντέλο:
να κυκλοφορεί στο οδικό δίκτυο, ή
εφόσον έχει τις προδιαγραφές, επί παντός εδάφους (δηλ. και στο οδικό δίκτυο και
εκτός αυτού)
2. Ποιος επιτρέπεται να οδηγεί τετράτροχες μοτοσικλέτες;
Τετράτροχες μοτοσικλέτες επιτρέπεται να οδηγούν όσοι διαθέτουν άδεια οδήγησης
αυτοκινήτου (Β) και αυτό αποτελεί ευρωπαϊκή οδηγία.
3. Ποιοι και που οδηγούν τετράτροχες μοτοσικλέτες;
Οι τετράτροχες μοτοσικλέτες είναι πολυχρηστικά οχήματα τα οποία έρχονται να καλύψουν
πραγματικές ανάγκες μετακίνησης.
Χρησιμοποιούνται από επαγγελματίες που χρειάζονται χώρο για εργαλεία χωρίς όμως τον
όγκο ενός μεγαλύτερου οχήματος (πχ. μηχανικοί, ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, αγρότες, κλπ.),
από τα σώματα ασφαλείας (στρατός, πυροσβεστική, αστυνομία), από άτομα με κινητικά
προβλήματα αλλά και από πολλούς ιδιώτες που έχουν επιλέξει τον συγκεκριμένο τρόπο
μετακίνησης ή αναψυχής.
Ο μεγαλύτερος αριθμός τετράτροχων μοτοσικλετών βέβαια διατίθεται προς ενοικίαση σε
συγκεκριμένες τουριστικές περιοχές της Ελλάδας όπου υπάρχει έντονη ζήτηση για αυτού
του είδους την μετακίνηση.
4. Είναι επικίνδυνα οχήματα οι τετράτροχες μοτοσικλέτες;
Κανένα όχημα το οποίο έχει πανευρωπαϊκή έγκριση τύπου δεν μπορεί να χαρακτηριστεί εκ
προοιμίου επικίνδυνο. Όπως και με όλα τα άλλα οχήματα έτσι και με τις τετράτροχες
μοτοσικλέτες υπάρχει μια διαχρονική βελτίωση τόσο από άποψη τεχνολογίας όσο και από
άποψη ενεργητικής και παθητικής ασφάλειας. Μάλιστα, η νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία (EU4)
που εφαρμόζεται από την αρχή του έτους έχει επιβάλλει υψηλές δικλείδες ασφαλείας όπως
ανεξάρτητη ανάρτηση σε κάθε τροχό, ελεγχόμενο διαφορικό και σχεδίαση κατά της
ανατροπής.
5. Προξενούν ατυχήματα οι τετράτροχες μοτοσικλέτες;
Τα ατυχήματα προκαλούνται από οδηγούς που παραβαίνουν τον κώδικα οδικής
κυκλοφορίας (υπερβολική ταχύτητα, υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, παραβίαση
σημάτων, κλπ.) και δεν μπορεί να αποδοθεί ευθύνη σε κανένα συγκεκριμένο τύπο
οχήματος.
Επίσης, τα διαθέσιμα στοιχεία της Τροχαίας δεν συνηγορούν στο ότι οι τετράτροχες
μοτοσικλέτες συμμετέχουν δυσανάλογα στα καταγεγραμμένα ατυχήματα.
Όπως και με όλα τα άλλα οχήματα, η ουσιαστική εποπτεία του οδικού δικτύου και η καλή
συντήρηση του οχήματος αποτελούν τον αποτελεσματικότερο τρόπο πρόληψης
ατυχημάτων.
6. Υποβαθμίζουν το τουριστικό προϊόν οι τετράτροχες μοτοσικλέτες;
Η προσφορά προς ενοικίαση τετράτροχων μοτοσικλετών έρχεται να καλύψει πραγματικές
ανάγκες μετακίνησης. Οι ανάγκες αυτές δημιουργούνται από την γεωγραφία, την
δυνατότητα πρόσβασης και το οδικό δίκτυο συγκεκριμένων τουριστικών περιοχών. Η
δημοφιλία των τετράτροχων μοτοσικλετών, αλλά και των δίκυκλων, οφείλεται στο ότι
ανταποκρίνονται αποτελεσματικότερα στις συγκεκριμένες συνθήκες σε σύγκριση με
μεγαλύτερα οχήματα αλλά και με τα ελλιπέστατα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Αυξανόμενο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η διοργάνωση θεματικών εκδρομών σε
δύσβατες περιοχές χαρίζοντας μοναδικές εμπειρίες στους επισκέπτες και αναπτύσσοντας
εναλλακτικές μορφές τουρισμού που τόσο πολύ έχει ανάγκη η χώρα μας. Δεν είναι τυχαία η
αυξανόμενη ζήτηση τετράτροχων μοτοσικλετών που παρατηρείται και σε άλλους
μεσογειακούς προορισμούς (Κροατία, Κύπρος, Μάλτα).
7. Προκαλούν κυκλοφοριακά προβλήματα σε τουριστικές περιοχές οι
τετράτροχες μοτοσικλέτες;
Σε περιόδους αιχμής τα κυκλοφοριακά προβλήματα προξενώνται κυρίως από την
περιορισμένη δυναμικότητα του οδικού δικτύου και των χώρων στάθμευσης σε σχέση με το
σύνολο των κυκλοφορούντων οχημάτων. Οι τετράτροχες μοτοσικλέτες, αλλά και τα
δίκυκλα, συμβάλλουν λιγότερο, λόγω μεγέθους, σε αυτά τα προβλήματα σε σύγκριση με
μεγαλύτερα οχήματα.
Άλλωστε, ρυθμίσεις κυκλοφορίας και στάθμευσης είναι στην αρμοδιότητα των τοπικών
αρχών (δήμος, τροχαία) και διαμορφώνονται ανάλογα με τις ανάγκες που προκύπτουν κάθε
περίοδο του έτους.
8. Προβλέπεται αύξηση του στόλου των τετράτροχων μοτοσικλετών στο
μέλλον;
Με την εφαρμογή της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσία (EU4) που εφαρμόζεται από την αρχή
του έτους, το κόστος των τετράτροχων μοτοσικλετών έχει αυξηθεί δραματικά με
αποτέλεσμα την υποχώρηση των πωλήσεων στο τρέχον έτος κατά 50% σε σχέση με το
2016. Αυτή η τάση αναμένεται να ενταθεί. Το γεγονός αυτό και σε συνδυασμό με την
υποχρέωση των επιχειρήσεων ενοικίασης να αποσύρουν τα προς ενοικίαση οχήματα με την
παρέλευση 7ετίας, θα περιορίσουν ραγδαία τον κυκλοφορούντα στόλο των τετράτροχων
μοτοσικλετών μεσοπρόθεσμα.
9. Μπορεί να ισχύσει η απαγόρευση κυκλοφορίας σε όλο το
ασφαλτοστρωμένο δίκτυο των τετράτροχων μοτοσικλετών;
Μία de facto καθολική απαγόρευση κυκλοφορίας μιας κατηγορίας οχημάτων, τα οποία
πληρούν τις προδιαγραφές που ορίζει το ευρωπαϊκό δίκαιο έρχεται σε αντίθεση με την
ευρωπαϊκή νομοθεσία (κανονισμός 168/2013), η οποία ορίζει πως τα κράτη υποχρεούνται
να μην απαγορεύουν ή εμποδίζουν τη θέση σε κυκλοφορία οχημάτων, εφόσον αυτά
πληρούν τις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
10. Τι επίπτωση θα έχει στους ιδιώτες ιδιοκτήτες τετράτροχων μοτοσικλετών η
προτεινόμενη απαγόρευση κυκλοφορίας σε όλο το ασφαλτοστρωμένο
δίκτυο;
Οι ιδιοκτήτες τετράτροχων μοτοσικλετών δεν θα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τα
οχήματα τους για τον λόγο και με τον τρόπο που σκόπευαν κατά την στιγμή της απόκτησής
τους. Ενώ δηλαδή θα έχουν καταβάλει στο κράτος δασμούς εισαγωγής, ΦΠΑ, τέλη
ταξινόμησης και κυκλοφορίας προσβλέποντας σε συγκεκριμένο τρόπο χρήσης του αγαθού
που απόκτησαν, το ίδιο κράτος θα τους στερήσει αυτή την δυνατότητα.
Παράλληλα, μια τέτοια ρύθμιση θα μηδενίσει την μεταπωλιτική αξία του οχήματός τους
απαξιώνοντας πλήρως ένα κομμάτι της περιουσίας τους.
11. Τι επίπτωση θα έχει στις επιχειρήσεις ενοικίασης τετράτροχων
μοτοσικλετών η προτεινόμενη απαγόρευση κυκλοφορίας σε όλο το
ασφαλτοστρωμένο δίκτυο;
Οι επιχειρήσεις – στην συντριπτική πλειοψηφία τους μικρές – που δραστηριοποιούνται στην
ενοικίαση των συγκεκριμένων οχημάτων αναμένεται να βιώσουν μη αναστρέψιμες
επιπτώσεις. Τα έσοδά τους θα αφανιστούν ακαριαία και οι επενδύσεις τους θα
απαξιωθούν σε τέτοιο βαθμό που δε θα είναι σε θέση να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους
προς εργαζόμενους, προμηθευτές, τράπεζες αλλά και προς το κράτος.
Μάλιστα, κάποιες επιχειρήσεις ενοικίασης έχουν επιδοτηθεί με προγράμματα στήριξης της
επιχειρηματικότητας οπότε η αναστολή των δραστηριοτήτων τους θα σήμαινε σπατάλη
εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων.
12. Τι προτείνει ο Κλάδος Δικύκλων του ΣΕΑΑ;
Καταρχήν το προφανές, οποιαδήποτε ρύθμιση για την κυκλοφορία των τετράτροχων
μοτοσικλετών οφείλει να είναι συμβατή με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Ακόμα
περισσότερο, όταν δεν προκύπτει από πουθενά λόγος ή ανάγκη περιορισμών των
τετράτροχων μοτοσικλετών σε εθνικό επίπεδο.
Προς την αντίθετη κατεύθυνση, πρέπει επιτέλους να ακολουθήσουμε το παράδειγμα
πολλών ευρωπαϊκών κρατών, μεταξύ των οποίων και κράτη με αντίστοιχα χαρακτηριστικά
και τουριστική δραστηριότητα με την Ελλάδα (Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία), που
επιτρέπουν την οδήγηση ελαφρών δίκυκλων μοτοσικλετών (κατηγορίας Α1, δηλ. έως 125
κ.ε.) με άδεια οδήγησης αυτοκινήτου (κατηγορίας Β).
Σήμερα, πολλοί επισκέπτες ωθούνται στην ενοικίαση τετράτροχης μοτοσικλέτας γιατί δεν
τους επιτρέπεται με δίπλωμα αυτοκινήτου η ενοικίαση ελαφρού δίκυκλου, παρά το ότι στις
χώρες καταγωγής τους έχουν αυτό το δικαίωμα.
Με την εφαρμογή λοιπόν και στην χώρα μας της ισοδυναμίας διπλωμάτων Α1 και Β, ο
επισκέπτης τουριστικών περιοχών θα μπορεί να επιλέξει μεταξύ δίκυκλου, τετράτροχης
μοτοσικλέτας και αυτοκινήτου ανάλογα με το είδος της προτιθέμενης χρήσης, τις
επικρατούσες συνθήκες (κλιματικές, γεωγραφικές, οδικές), το κόστος ενοικίασης και της
προσωπικής του εξοικείωσης και προδιάθεσης.
Η έλλειψη τεχνητών περιορισμών και στρεβλώσεων θα οδηγήσει στην ισόρροπη,
αποτελεσματική και εν τέλει ασφαλέστερη χρήση όλων των οχημάτων και στην αρμονική
προσαρμογή μετακίνησης στις επικρατούσες συνθήκες.