Formula E: Λάβετε θέσεις!
- Αυτό το Σαββατοκύριακο διεξάγεται ο πρώτος αγώνα του πρωταθλήματος Formula E για το 2020, στο Σαντιάγο της Χιλής
- Lucas di Grassi και Daniel Abt, το δίδυμο πιλότων της Audi, δηλώνουν πανέτοιμοι για τη νίκη και θα διεκδικήσουν θέσεις στο βάθρο
- Ποιοι είναι όμως οι κανονισμοί της Formula E, μιας σχετικά νέας μορφής Motorsport που είναι τόσο όμοια όσο και διαφορετική από την παραδοσιακή Formula 1;
- Συνοπτική παρουσίαση των κανονισμών που θα βοηθήσει κάθε φίλο του μηχανοκίνητου αθλητισμού να απολαύσει τη στρατηγική και το θέαμα των αγώνων της Formula E
Ο πρώτος αγώνας για το 2020 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Formula E παίρνει εκκίνηση στο Σαντιάγο της Χιλής, το Σάββατο 18 Ιανουαρίου, στις 21.00 ώρα Ελλάδας. Έχει προηγηθεί ο διπλός, πρώτος αγώνας της σεζόν, στη Σαουδική Αραβία, στα τέλη Νοεμβρίου του περασμένου έτους. Η Audi είναι η μοναδική ομάδα που έχει συμμετάσχει σε όλους, και τους 60 προηγούμενους αγώνες της Formula E. Στη Χιλή, η Audi Sport ABT Schaeffler, όπως είναι το πλήρες όνομα της ομάδας, κατεβαίνει πανέτοιμη και με ιδιαίτερα φιλόδοξους στόχους. Ο Lucas di Grassi (τρέχει με το Νο. 11), μετά τη 2η θέση στη Σαουδική Αραβία δηλώνει αισιόδοξος για ένα ακόμα καλό αποτέλεσμα ενώ και ο άλλος πιλότος της ομάδας, ο Daniel Abt (Νο. 66) έχει υψηλές βλέψεις για την εφετινή σεζόν.
Όμως, πώς διεξάγεται το πρωτάθλημα Formula E; Ποιοι είναι οι ιδιαίτεροι κανονισμοί του, σε τι διαφέρει από τη γνωστή σε όλους Formula 1 και πώς μπορεί να το παρακολουθήσει ο απλός φίλαθλος ή και ο λάτρης του Motorsport, κατανοώντας το κάθε στάδιο του αγωνιστικού τριήμερου; Στις γραμμές που ακολουθούν αναλύονται η φιλοσοφία, οι κανονισμοί και οι προδιαγραφές που διέπουν το πρωτάθλημα Formula E.
Είναι γεγονός ότι όταν η Formula E αποκάλυψε το αγωνιστικό της μονοθέσιο στη Φρανκφούρτη το φθινόπωρο του 2013, οι ιδρυτές της, ο Alejandro Agag και ο Πρόεδρος της FIA Jean Todt, διακατέχονταν από μεγάλο σκεπτικισμό: είναι σε θέση ένας θεσμός που διεξάγεται στο κέντρο των πόλεων ακολουθώντας εντελώς νέα μονοπάτια να επιτύχει; Θα προσελκύσει τον απαραίτητο αριθμό ομάδων, χορηγών και οδηγών, με ενθουσιασμό για αυτό το νέο τύπο μηχανοκίνητου αθλητισμού;
Έξι χρόνια αργότερα, η απάντηση είναι σαφής: Με αρκετούς κατασκευαστές κύρους – Audi, BMW, Porsche, Mercedes, DS, Jaguar και Nissan – να βρίσκονται πλέον αντιμέτωποι στην πίστα, πολυάριθμους παγκόσμιους κολοσσούς ως χορηγούς και ταχέως αναπτυσσόμενη δημοτικότητα σε όλη την υφήλιο, η Formula E είναι η επόμενη «καυτή μόδα» στο Motorsport.
Στη Formula E πολλά πράγματα είναι διαφορετικά. Το ημερολόγιο αγώνων αρχίζει στα τέλη του φθινοπώρου ή στις αρχές του χειμώνα και εκτείνεται στο καλοκαίρι του επόμενου έτους. Αντί για μόνιμες πίστες, οι οποίες βρίσκονται συνήθως μακριά από τις μεγάλες αστικές περιοχές, η Formula E εστιάζει αποκλειστικά σε αγώνες «προσωρινών» πιστών μέσα στις μεγαλουπόλεις. Παρίσι, Βερολίνο, Ρώμη, Λονδίνο, Σεούλ, Πόλη του Μεξικού και Νέα Υόρκη είναι μερικά μόνο παραδείγματα αυτών.
Σε σύγκριση με άλλες σειρές αγώνων, όπως η Formula 1, η Formula E έχει σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για τα επόμενα χρόνια. Ακόμα και με έναν συνεχώς αυξανόμενο αριθμό συμμετεχόντων κατασκευαστών η σειρά θα παραμείνει επικεντρωμένη σε δύο στοιχεία, χωρίς υπερβολική αύξηση των προϋπολογισμών: αγώνες και εξελίξεις που έχουν προορισμό τη μεταφορά τους στην παραγωγή.
Ως αποτέλεσμα, τα κεντρικά στοιχεία, όπως το πλαίσιο, η μπαταρία, τα ελαστικά και τα φρένα, θα παραμείνουν τα κοινά μέρη προδιαγραφών για όλες τις ομάδες και τους κατασκευαστές τα επόμενα χρόνια. Μόνο το κινητήριο σύστημα - που αποτελείται από τον κινητήρα, τη μετάδοση, τα τμήματα της ανάρτησης και το σχετικό λογισμικό - θα συνεχίσει να είναι ανοικτό σε εξέλιξη. Επιπρόσθετα, θα αυξηθούν διαδοχικά παράμετροι όπως η επιτρεπόμενη ισχύς σε προκριματικούς και αγώνες ή η μέγιστη επιτρεπτή ανάκτηση ενέργειας στον αγώνα. Αυτό το πλαίσιο κανονισμών είναι δεσμευτικό για τα επόμενα χρόνια και ως εκ τούτου παρέχει σε όλους την απαραίτητη επιχειρησιακή ασφάλεια.
Σε επίπεδο επικοινωνίας, η Formula E είναι ίσως μπροστά από την εποχή της, με ένα τέχνασμα μοναδικό στο διεθνές Motorsport, το FanBoost. Μέσω ηλεκτρονικής ψηφοφορίας των θεατών στο επίσημο website ή στο Twitter, οι πέντε πιο δημοφιλείς οδηγοί εφοδιάζονται με ενίσχυση ισχύος του μονοθεσίου για περιορισμένο χρονικό διάστημα, ίσως αρκετή για αυτό το κρίσιμο προσπέρασμα.
Κανονισμοί FORMULA E
Χρονοδιάγραμμα του αγωνιστικού Σαββατοκύριακου
Shakedown (μία ημέρα πριν τον αγώνα), 15΄ διάρκεια, 3 γύροι/οδηγό, 110 kW ισχύος στο μονοθέσιο
Πρώτο σκέλος ελεύθερων δοκιμών, 45΄ διάρκεια, 250 kW ισχύος στο μονοθέσιο
Δεύτερο σκέλος ελεύθερων δοκιμών, 30΄ διάρκεια, 250 kW ισχύος στο μονοθέσιο
Χρονομετρημένα δοκιμαστικά, σε 4 groups διάρκειας 6΄ το καθένα, ένας χρονομετρημένος γύρος με 250 kW ισχύος στο μονοθέσιο
Super Pole, ένας γύρος στον οποίο συμμετέχουν οι 6 ταχύτεροι οδηγοί, με 250 kW στο μονοθέσιο
Αγώνας διάρκειας 45΄ συν ένας επιπλέον γύρος, 200 kW ισχύος στο μονοθέσιο
Οι διπλοί αγώνες διεξάγονται ένας ανά ημέρα, με κάθε αγώνα να αντιμετωπίζεται ως αυτόνομο E-Prix
Χρονομετρημένα δοκιμαστικά και Super Pole
Οι 24 οδηγοί χωρίζονται σε 4 groups σύμφωνα με την τρέχουσα κατάταξη στο πρωτάθλημα. Οι έξι πρώτοι στο πρωτάθλημα αποτελούν την πρώτη ομάδα. Κάθε ομάδα έχει 6΄ για να επιτύχει τους καλύτερους δυνατούς χρόνους. Μετά από την έξοδο από τα pits και έναν ή δύο γύρους προθέρμανσης με ισχύ 200 kW, ένας μόνο «flying» γύρος μπορεί να οδηγηθεί με πλήρη ισχύ 250 kW. Οι έξι ταχύτεροι, ανεξάρτητα από την ομάδα που προέρχονται, συμμετέχουν στη Super Pole, όπου κάθε οδηγός κάνει και πάλι έναν αγωνιστικό γύρο σε πλήρη ισχύ (250 kW). Ο νικητής της Super Pole, εξασφαλίζει τρεις επιπλέον βαθμούς. Οι θέσεις στη σειρά εκκίνησης κρίνονται από τους χρόνους στη Super Pole (θέσεις 1-6) και τους χρόνους της αρχικής φάσης των τεσσάρων groups (θέσεις 7-24).
E-Prix
Ο αγώνας – το E-Prix – ξεκινά χωρίς γύρο προθέρμανσης. Τα μονοθέσια βρίσκονται λίγα μέτρα πίσω από τις πραγματικές θέσεις εκκίνησης, πριν οι πιλότοι τα οδηγήσουν στο grid, δευτερόλεπτα πριν σβήσουν τα φώτα. Ο αγώνας διαρκεί 45΄συν ένα γύρο. Η μέγιστη ισχύς στον αγώνα είναι 200 kW.
Ποσότητα ενέργειας
Κάθε οδηγός διαθέτει 52 kWh ενέργειας για τον αγώνα. Μία kWh αυτής της ενέργειας αφαιρείται ανά λεπτό παρουσίας αυτοκινήτου ασφαλείας στην πίστα ή για ένα πλήρη γύρο υπό κίτρινη σημαία.
Attack Mode
Από την προηγούμενη, 5η σεζόν παρουσιάστηκε η λεγόμενη «ζώνη ενεργοποίησης», με το μονοθέσιο να λειτουργεί σε «Attack Mode». Όταν ένας οδηγός βρίσκεται σε αυτή τη ζώνη της πίστας, η ισχύς του μονοθεσίου ανεβαίνει βραχυπρόθεσμα στα 235 kW. Ο αριθμός των ζωνών και η διάρκειά τους καθορίζονται ξεχωριστά για κάθε αγώνα και ανακοινώνονται από την FIA πριν ξεκινήσει ο αγώνας. To Attack Mode δεν ενεργοποιείται όταν υπάρχει αυτοκίνητο ασφαλείας στην πίστα ή τα μονοθέσια κινούνται σε καθεστώς κίτρινης σημαίας.
FanBoost
Οι οπαδοί της Formula Ε έχουν την ευκαιρία να υποστηρίξουν τους αγαπημένους τους οδηγούς, με ένα πλεονέκτημα στον αγώνα. Για να το πράξουν, μπορούν να αρχίσουν να ψηφίζουν τη Δευτέρα πριν από τον αγώνα και μέχρι και 15 λεπτά πριν την εκκίνηση μέσω του Twitter, της επίσημης ιστοσελίδας Formula E (fanboost.fiaformulae.com) ή της εφαρμογής Formula E. Οι πέντε οδηγοί με τις περισσότερες ψήφους επιβραβεύονται με το λεγόμενο FanBoost, το οποίο μπορεί να ενεργοποιηθεί από το 22ο λεπτό του αγώνα και προσφέρει βραχυπρόθεσμη αύξηση ισχύος στα 250 kW.
Βαθμολόγηση
Οι δέκα πρώτοι πιλότοι σε κάθε αγώνα κερδίζουν βαθμούς σύμφωνα με το επίσημο σύστημα FIA, ανάλογο με τη Formula 1 και το DTM:
Θέση 1: 25 βαθμοί
Θέση 2: 18 βαθμοί
Θέση 3: 15 βαθμοί
Θέση 4: 12 βαθμοί
Θέση 5: 10 βαθμοί
Θέση 6: 8 βαθμοί
Θέση 7: 6 βαθμοί
Θέση 8: 4 βαθμοί
Θέση 9: 2 βαθμοί
Θέση 10: 1 βαθμός
Όπως προαναφέρθηκε, τρεις πρόσθετοι βαθμοί απονέμονται στο νικητή της Super Pole. Ο οδηγός με τον ταχύτερο γύρο στον αγώνα λαμβάνει ένα επιπλέον βαθμό, εφόσον έχει τελειώσει στην πρώτη δεκάδα και δεν χρησιμοποίησε το FanBoost στον ταχύτερο γύρο του. O πιλότος με τον ταχύτερο χρόνο από τα 4 groups προκριματικών, πριν διεξαχθεί η Super Pole, κερδίζει έναν επιπλέον βαθμό.
Χρόνοι φόρτισης
Η φόρτιση του μονοθεσίου απαγορεύεται τόσο κατά τη διάρκεια των χρονομετρημένων δοκιμαστικών όσο και κατά τη διάρκεια του αγώνα, καθώς και σε όλη τη διάρκεια του “Parc Fermé” και του τεχνικού ελέγχου. Οι ομάδες μπορούν να φορτίζουν τα μονοθέσια στα ενδιάμεσα διαστήματα και κατά τη διάρκεια των ελεύθερων δοκιμών.
e-License
Προκειμένου να αποκτήσουν την απαραίτητη «λισάνς» και να συμμετάσχουν στο πρωτάθλημα FIA Formula E, οι οδηγοί – εκτός της αγωνιστικής εμπειρίας – πρέπει να ολοκληρώσουν ειδική εκπαίδευση της FIA με επίκεντρο την ηλεκτρική ασφάλεια, ειδικά χαρακτηριστικά του πλήρως ηλεκτρικού μονοθέσιου, καθώς και τις τεχνικές και αθλητικές προδιαγραφές της Formula Ε.
Σεζόν 2019-2020
Στην 6η της σεζόν, με 14 γύρους, η Formula E θα έχει περισσότερους αγώνες από ποτέ στην ιστορία της. Η σειρά θα επισκεφθεί δώδεκα διάσημες μεγαλουπόλεις, συμπεριλαμβανομένων εννέα πρωτευουσών. Με εξαίρεση δύο πόλεων (Πόλη του Μεξικού και Μαρακές), οι αγώνες θα πραγματοποιηθούν αποκλειστικά σε προσωρινές πίστες στις καρδιές των πόλεων - κάτι μοναδικό στο διεθνές Motorsport. Όπως και πέρυσι, η σεζόν ξεκίνησε στο Diriyah, προάστιο του Ριάντ, πρωτεύουσας της Σαουδικής Αραβίας. Ακολουθεί αυτό το Σαββατοκύριακο το Σαντιάγο της Χιλής και στη συνέχεια η Πόλη του Μεξικού, το Μαρακές στο Μαρόκο, η Σάνια στην Κίνα, η Ρώμη, το Παρίσι, η Τζακάρτα στην Ινδονησία και η Σεούλ (με τις δύο τελευταίες για πρώτη φορά στο καλεντάρι και τον αγώνα στη Νότια Κορέα εν μέρει στο Ολυμπιακό Στάδιο), το Βερολίνο, η Νέα Υόρκη (στο Μπρούκλιν!) και τέλος το Λονδίνο, τον Ιούλιο, με ένα διπλό E-Prix.
Οι αγώνες μεταδίδονται από το Eurosport 1 και στο https://www.youtube.com/user/FIAFormulaE/