Οι σχεδιαστές θυμούνται
Από το Manta μέχρι το Mokka: Οι σχεδιαστές της Opel, George Gallion και Friedhelm Engler συζητούν για τα διάσημα μοντέλα τους.
Μία φθινοπωρινή μέρα στο Jägerhof στο Rüsselsheim. Ένα μέρος όπου ξαναζωντανεύει η ιστορία της Opel. Τόπος συνάντησης σχεδιαστών εδώ και δεκαετίες. Το 1968, ο Erhard Schnell ζωγράφισε το πρώτο σκίτσο του Opel GT σε μία χαρτοπετσέτα εστιατορίου. Σήμερα, λίγοι ένθερμοι θιασώτες συγκεντρώθηκαν στον κήπο για να τιμήσουν έναν ακόμα θρύλο της Opel: το Manta που έγινε 50 ετών. Ο δημιουργός του εμβληματικού σπορ coupé, George Gallion, βρίσκεται εδώ.
Τον πρώην μοντελιστή πλαισιώνουν ορισμένα άτομα από τη ομάδα Classic Workshop καθώς και μέλη των fan club του Manta στη Στουτγάρδη και στο Odenwald. Με τόσους ειδήμονες, το νέο Mokka είναι ένα από τα θέματα συζήτησης, άλλωστε η παγκόσμια πρεμιέρα του είναι προ των πυλών. Ο Friedhelm Engler, Director Design Execution της Opel κουβαλά μαζί του σχέδια και φωτογραφίες του νέου SUV. Τεράστιο ενδιαφέρον και βλέμματα όλο περιέργεια. Ο George Gallion παίρνει μία από τις φωτογραφίες, τη μελετά. Και χαμογελά.
GEORGE GALLION: Διακρίνω το Manta εκεί μέσα! Το DNA του Manta μεταφέρεται στο νέο εμπρός τμήμα. Πώς το έχετε ονομάσει – Vizor; Στο πρόσωπο του Mokka βλέπω τη φυσιογνωμία του Manta της τότε εποχής: απλό αλλά περήφανο.
FRIEDHELM ENGLER: Τολμηρή και Καθαρή – έτσι περιγράφουμε τη νέα σχεδιαστική γλώσσα της Opel …
GALLION: … Δεν το ήξερα. Αλλά το βλέπω! Τέλειες αναλογίες, καθαρές γραμμές και ένα δυναμικό πίσω τμήμα – λοιπόν παιδιά κάνατε θαυμάσια δουλειά. Και αυτό (ο Gallion δείχνει την οροφή) – θυμίζει κάτι από ADAM.
Mr. Engler, το συμπέρασμα του George Gallion είναι σαφές: Το Manta ήταν ο πνευματικός πατέρας του νέου Mokka. Πώς προέκυψε αυτό;
ENGLER: Όταν γεννήθηκε η ιδέα για το GT X Experimental, μπήκαμε σε μία εντατική διαδικασία θέλοντας να απεικονίσουμε την ταυτότητα της εταιρείας και τις αξίες μας. Στην πορεία, επανασχεδιάσαμε το ‘πρόσωπο’ της Opel. Είχαμε ήδη μία σαφή ιδέα, ένα όραμα. Με το Opel Blitz, τη μάσκα και τους προβολείς καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα εντυπωσιακό σχεδιαστικό στοιχείο. Κατά τη διάρκεια μιας συναρπαστικής επίσκεψης στο Classic Workshop, ένας από τους νέους σχεδιαστές μας είπε: ‚Κοιτάξτε – το Manta. Αυτό είναι το DNA της σχεδίασής μας.‘ Η μάσκα του Manta, πλαισιωμένη από μία λεπτή, χρωμιωμένη μπάρα, οι διπλοί προβολείς και ένα μαύρο φόντο. Και αυτή ήταν η επιβεβαίωση της σχεδίασής μας: αυτή η καθαρή ‘φυσιογνωμία’ – η ουσία της Opel!
Ήταν ήδη ξεκάθαρο από τότε ότι θα μπορούσε να γίνει το Mokka;
ENGLER: Όχι, με το GT X Experimental δημιουργήσαμε μία σχεδιαστική μελέτη που ενσαρκώνει τις αξίες της Opel και δείχνει πού θα μας οδηγήσει το ταξίδι μας στο μέλλον. Τολμηρές αναλογίες, επικέντρωση στα βασικά. Ήταν ο ίδιος ο Michael Lohscheller ο οποίος μας πλησίασε μετά από μία παρουσίαση του GT X Experimental και ρώτησε: ‚Δε θα μπορούσε το επόμενο Mokka να μοιάζει με αυτό;’ Ασφαλώς ενθουσιαστήκαμε αμέσως με την ιδέα. Και χαίρομαι όταν οι άνθρωποι αναγνωρίζουν τα γονίδια του Manta στο Mokka. Αλλά η Opel δεν υπήρξε ποτέ ρετρό. Εμείς δεν κάνουμε ρετρό ντιζάιν. Δε γίνεται με τίποτα.
GALLION: Απολύτως. Όταν ο σχεδιαστής ονειρεύεται το έργο του, ονειρεύεται το μέλλον. Το παρελθόν μας δίνει μόνο ιδέες και στοιχεία. Αυτή ήταν η φιλοσοφία μας από τη δεκαετία του 1960.
Κύριε Gallion, σχεδιάσατε το Manta το καλοκαίρι του 1969. Το καλοκαίρι που ο πρώτος άνθρωπος περπάτησε στο φεγγάρι, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι γιόρτασαν το “Summer of Love” στο Woodstock…
GALLION: (γελάει) Και εγώ είχα ένα “Summer of Work”. Το αφεντικό μου εκείνη την εποχή, ο Chuck Jordan, μου είχε αναθέσει την αποστολή να δημιουργήσω έναν ανταγωνιστή του Ford Capri. Ο Chuck έφυγε για διακοπές λέγοντάς μου: ‘Όταν επιστρέψω, πρέπει να είναι τελειωμένο.’ Είχαμε έξι εβδομάδες στη διάθεσή μας. Και ασφαλώς το πνεύμα των καιρών επηρέασε τη δουλειά μας. Ήταν μία προοδευτική εποχή – αναζητούσαμε νέα σχήματα. Κατά τη διάρκεια εκείνου του καλοκαιριού, αφήσαμε στην άκρη παλιές σχεδιαστικές φιλοσοφίες.
ENGLER: Μόνο έξι εβδομάδες – ένα αρκετά φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα.
GALLION: Όντως έτσι ήταν. Αρχίζαμε κάθε πρωί στις 8 ακριβώς. Αλλά ήταν και μαγικό. Στην Opel είχαμε το πρώτο τμήμα σχεδίασης στην Ευρώπη εκείνη την εποχή. Οι καλύτεροι επαγγελματίες συγκεντρώνονταν εκεί. Η σχεδίαση του πίσω τμήματος ήταν εν πολλοίς έτοιμη, και έπρεπε να επικεντρωθούμε στο εμπρός τμήμα. Δεν είχαμε χρόνο για να δημιουργήσουμε δικά μας φλας ή προβολείς. Γι’ αυτό ψάξαμε και δανειστήκαμε τους προβολείς από το Olympia, που μόλις είχε καταργηθεί. Και καταφέραμε να προσφέρουμε ένα ελκυστικό αυτοκίνητο σε προσιτή τιμή, που πολλοί θα μπορούσαν να αποκτήσουν.
ENGLER: Αυτό είναι το σήμα κατατεθέν της Opel: ανέκαθεν φιλοδοξούσαμε να κάνουμε τα εξαιρετικά αυτοκίνητα προσιτά σε όλους.
“Κατά τη διάρκεια εκείνου του καλοκαιριού, εγκαταλείψαμε τις απαρχαιωμένες σχεδιαστικές φιλοσοφίες.”
Κύριε Gallion, το καλοκαίρι, παρ’ όλα αυτά έφερε μία ευχάριστη αλλαγή σκηνικού – ένα ταξίδι στο Παρίσι.
GALLION: Ναι πραγματικά. Θέλαμε να ονομάσουμε το νέο αυτοκίνητο Manta και να χρησιμοποιήσουμε ως έμβλημά μας το σχήμα του σαλαχιού. Αλλά κανείς δεν γνώριζε καν πώς έμοιαζε το σαλάχι. Πλην του Jacques Cousteau, του θρυλικού ωκεανογράφου. Γι’ αυτό ταξίδεψα μέχρι το Παρίσι για να δω τον ίδιο και τις υποβρύχιες φωτογραφίες του. Στη Γαλλική πρωτεύουσα, το Opel Manta τελικά βρήκε την ταυτότητά του και απέκτησε ένα χρωμιωμένο έμβλημα στα εμπρός φτερά. Αλλά ειλικρινά: μέχρι τότε ήταν το πιο κουραστικό καλοκαίρι στη ζωή μου.
ENGLER: (κλείνοντας το μάτι) Έλα τώρα George, αφού ξέρεις – εμείς οι σχεδιαστές κάνουμε μόνο μερικά σκίτσα …
GALLION: (χαμογελώντας) Ναι, σωστά, το παλιό κλισέ. Ο σχεδιαστής κάθεται σε ένα café όλη του τη ζωή και τραβάει γραμμές σε ένα χαρτί, με ένα μολύβι. Είσαι ο πρώτος άνθρωπος που θα το πω: όταν θέλησα να ζωγραφίσω κάτι για τη Συνάντηση Manta στο Timmendorfer Strand πριν από μερικές ημέρες, έπρεπε πρώτα να αγοράσω καινούργιους μαρκαδόρους – οι παλιοί μου είχαν ξεραθεί.
Κύριε Engler, κύριε Gallion, εκτός από το Manta και το Mokka έχετε συνδέσει το όνομά σας με πολλά επαναστατικά σχέδια αυτοκινήτων. Σε κάποιο σημείο, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, συνειδητοποιείτε ότι: Αυτό θα είναι ένα ξεχωριστό αυτοκίνητο;
GALLION: Εγώ προσωπικά, δεν το βλέπω έτσι. Στο κάτω-κάτω, όταν οι Rolling Stones ηχογραφούν στο στούντιο, δεν είναι αυτοί που αποφασίζουν απλά: αυτό το κομμάτι θα γίνει επιτυχία τώρα! Οι άνθρωποι εκεί έξω το αποφασίζουν. Το γεγονός ότι το Manta, για παράδειγμα ήταν τόσο επιτυχημένο, οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό σε μία «σύμπτωση»: ήταν το κατάλληλο αυτοκίνητο την κατάλληλη στιγμή.
“Νιώθαμε ανάλαφροι δουλεύοντας με το Mokka, τα πάντα «έδεσαν» τέλεια.”
ENGLER: George, το Manta σύμπτωση; Αλλά σε ξέρω, πάντα ήσουν μετριόφρων. Έχεις δίκιο για ένα πράγμα: το θέμα δεν είναι να σχεδιάσεις ένα όμορφο αυτοκίνητο. Πρέπει να δημιουργήσεις ένα επιθυμητό αυτοκίνητο που να ταιριάζει στην εποχή του. Οι εβδομάδες και οι μήνες που δουλέψαμε πάνω στο νέο Mokka ήταν ξεχωριστοί. Μεταφέραμε τη σχεδιαστική μελέτη σε ένα όχημα παραγωγής. Νιώθαμε ευφορία όσο δουλεύαμε, επειδή όλα έδεναν τέλεια. Έδειχναν σωστά.
GALLION: Καταλαβαίνω τι εννοείς – το Mokka είναι το αγαπημένο μου μοντέλο έτσι κι αλλιώς. Αυτή την εποχή οδηγώ το τρίτο μου. Το νέο Mokka θα είναι το Νο 4, και έχω αποφασίσει ότι θα είναι το πρώτο μου ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Είναι η κατάλληλη εποχή. Από τότε που οδήγησα το Opel Ampera πριν από μερικά χρόνια, ήθελα να ζήσω και πάλι αυτή την αίσθηση επιτάχυνσης – απίστευτο. Εξακολουθώ να το αποκαλώ τον δικό μου “Πόλεμο των Άστρων”.
ENGLER: Ενημέρωσέ με όταν παραλάβεις το Mokka-e. Δεν θέλω να χάσω αυτή την εμπειρία.
GALLION: Σύμφωνοι – αλλά εγώ θα οδηγώ!
Κύριε Gallion, κύριε Engler, σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη!
George Gallion (γεννήθηκε το 1937) Αμερικανός, ξεκίνησε να εργάζεται για τη GM στο Detroit έχοντας σπουδάσει βιομηχανική σχεδίαση στην Atlanta/Georgia (ΗΠΑ). Το 1969 προσχώρησε στην Opel και έγινε αναπληρωτής διευθυντής σχεδίασης. Από το Manta A και το Monza μέχρι τα τελευταία projects του, Signum και Movano, πολλά αυτοκίνητα Opel φέρουν την υπογραφή του. Με το Corsa, για παράδειγμα, σηματοδότησε την είσοδο της εταιρείας στη μικρή κατηγορία. Συνταξιοδοτήθηκε το 2002. Ζει με τη γυναίκα του στα Taunus Mountains.
Friedhelm Engler (γεννήθηκε το 1963) κατέχει τη θέση του Director Design Execution όπου είναι υπεύθυνος για το σχεδιασμό του εσωτερικού και του εξωτερικού όλων των οχημάτων Opel. Έχοντας σπουδάσει σχεδίαση στο University of Pforzheim, μετακόμισε στο Tokyo για τρία χρόνια όπου εργάστηκε ως product designer. Το 1992, άρχισε να εργάζεται ως transport designer στην Opel και αργότερα προήχθη σε head designer για το Meriva A και το Astra H. “Από” το 2007 μέχρι το 2010, ήταν διευθυντής του τμήματος σχεδίασης PATAC υπεύθυνος για όλες τις μάρκες της GM στη Σανγκάη. Επέστρεψε στο Rüsselsheim το 2010. Σήμερα, επιβλέπει όλα τα οχήματα μαζικής παραγωγής μέχρι την έναρξη παραγωγής τους.
